Wedi cymryd rhan yn Nghwyl Rhyngwladol Tai Cymdeithasol yn ddiweddar, mae Steffan Evans yn edrych nôl ar yr hyn fe wnaeth ddysgu. 

Gŵyl Rhyngwladol Tai Cymdeithasol

Dydd Gwener ddiwethaf (16 Mehefin) gwahoddwyd TPAS Cymru i gymryd rhan mewn dadl yng Ngŵyl Ryngwladol Tai Cymdeithasol. Roedd yr Ŵyl, a gynhaliwyd yn Amsterdam dros sawl diwrnod, yn archwilio nifer o wahanol agweddau ar dai cymdeithasol, gyda'r bwriad o baratoi'r sector ar gyfer heriau a'r pethau annisgwyl yn y dyfodol. Roedd yr Ŵyl a fynychwyd gan unigolion o bob cwr o'r byd ac yn cynnwys gweithwyr proffesiynol tai, gwneuthurwyr polisi, academyddion a thenantiaid, yn darparu amgylchedd ffrwythlon ar gyfer rhannu syniadau ac arfer gorau.  

Gwahoddwyd TPAS Cymru i gymryd rhan mewn un o sesiynau’r Ŵyl, “Diddordebau’r Tenantiaid mewn Dinasoedd Ewropeaidd”. Trefnwyd y sesiwn gan Gymdeithas Tenantiaid Amsterdam gyda chyfranogwyr o bob cwr o Ewrop yn cael eu gwahodd i ymuno dros skype. Cynrychiolwyd TPAS Cymru yn y ddadl gan Steffan Evans, a oedd yn ymuno â thri phrif siaradwyr eraill; Jasminke Husanović Tadić, o’r Gymdeithas Tenantiaid, Tuzla (Bosnia a Hertsegofina), Tadeaus Staromestan, Cadeirydd Sefydliad ar gyfer yr Hawl am Dai, Bratislava (Slofacia), a Antoni Vidal, Cyfarwyddwr Ffederasiwn Cymdogaeth Tai Cymdeithasol o Gatalonia, Barcelona (Sbaen).

Roedd y sesiwn yn canolbwyntio ar rai o’r heriau a wynebir gan denantiaid tai cymdeithasol a'r sector tai cymdeithasol yn fwy cyffredinol yn y pedair gwlad. Roedd yn ddiddorol nodi bod er gwaethaf natur amrywiol bob un o'r pedair dinas, mae nifer o heriau cyffredin yn bresennol. Un her o'r fath oedd diffyg argaeledd tai fforddiadwy, yn arbennig diffyg tai cymdeithasol. Roedd nifer o resymau am y prinder hwn mewn tai cymdeithasol, rhai yn unigryw i bob dinas unigol. Er enghraifft, yn Barcelona, roedd nifer yr achosion o dwristiaeth wedi arwain i ganol y ddinas ddod yn anfforddiadwy i'r rhan fwyaf o drigolion lleol, gan roi pwysau ar y stoc tai yn y ddinas yn ei chyfanrwydd. Yn Tuzla a Bratislava, fodd bynnag, mae cynnydd sylweddol yn mherchen-feddiannaeth yn dilyn cwymp comiwnyddiaeth wedi arwain at ddiffyg yn nifer yr eiddo a oedd ar gael i'w rhentu ym mhob deiliadaeth, gan gynnwys y sector rhentu cymdeithasol.

Her arall cyffredin y mae'r cyfranogwyr ym mhob un o'r pedair gwlad yn ei wynebu oedd sut i annog pobl ifanc i gymryd rhan â'u landlordiaid a sut i'w cael yn wleidyddol weithredol. Roedd Technoleg i'w weld yn offeryn arbennig o bwerus wrth geisio rhoi hwb i gyfranogiad, gyda'r cyfranogwyr eraill yn dangos diddordeb yn y gwaith a wneir gan TPAS Cymru wrth geisio annog mwy o ddefnydd o gyfathrebu fideo yn y sector yng Nghymru. Roedd y grŵp a'r gynulleidfa hefyd yn awyddus i glywed mwy am Bwls Tenantiaid, a sut yr oedd TPAS Cymru yn gobeithio ymgysylltu â thenantiaid anodd eu cyrraedd mewn ffyrdd newydd.

Pwnc arall a drafodwyd oedd sut i sicrhau bod tai yn fater pwysicach yn wleidyddol. Roedd y drafodaeth yn arbennig o ddiddorol o ystyried bod yna hefyd rhywfaint o ddatganoli yn Sbaen a Bosnia a Herzegovina fel yng Nghymru. Golyga hyn bod y Ffederasiwn Cymdogaeth Tai Cymdeithasol Catalonia, a Chymdeithas Tenantiaid Tuzla yn wynebu anawsterau sy'n gyffredin â TPAS Cymru wrth geisio ymdrin â pholisïau a deddfwriaeth sy'n cael eu datblygu mewn mwy nag un Senedd / Cynulliad. Fel yng Nghymru, teimlwyd hefyd bod materion cyfansoddiadol i'w weld yn dominyddu'r tirlun gwleidyddol yng Nghatalonia. Yn weddol debyg i Brexit yn y DU, teimlwyd bod y refferendwm arfaethedig ar annibyniaeth Catalaneg yn dominyddu sgyrsiau gwleidyddol yn Barcelona. Yr oedd yn ddiddorol clywed a dysgu am y dulliau gweithredu sydd gan Ffederasiwn Cymdogaeth Tai Cymdeithasol Catalonia wrth geisio sicrhau nad oedd tai yn faes polisi a gafodd ei anghofio amdano yn ystod y ddadl hon.

Hoffai pawb yn TPAS Cymru ddiolch i Gymdeithas Tenantiaid Amsterdam am y gwahoddiad i ymuno yn y drafodaeth ar-lein ac rydym yn edrych ymlaen at weithio gyda chi eto yn y dyfodol.